Waarom en wanneer de reële druksterkte van beton bepalen?

11 mrt 2021
De druksterkte van beton in het werk moet aan een minimumcriterium voldoen. Bij twijfel kan de druksterkte in situ worden bepaald door bijv. een expert of het WTCB.

Waarom en wanneer de reële druksterkte van beton bepalen?

Niet elke vierkante meter geplaatst stortklaar beton is even sterk. Net zoals bij natuursteen kan de druksterkte variëren door verschillende factoren, maar dat betekent niet dat de gehele constructie daarom minder druksterk is. En ook in de winter kan betondruksterkte trager evolueren dan tijdens de zomer. De verharding van beton (binding van cement) is namelijk een temperatuurgevoelige reactie. Ingenieurs die het stortklaar beton voorschrijven, houden hier rekening mee. In deze blog gaan we dieper in op druksterkte, druksterkteklassen en wat je kan doen bij twijfel.

Wat is druksterkte en druksterkteklasse?

De betondruksterkte is de mate waarin beton weerstand kan bieden tegen drukkrachten en kan bij stortklaar beton variëren van 15 tot 60 N/mm², waarbij 30 N/mm² overeenkomt met het gewicht van 60 personenwagens op een oppervlakte van 225 cm² (de oppervlakte van een betonkubus met een rib van 15 cm). Door het toepassen nieuwe technologie kan er zelfs stortklaar beton worden gemaakt met druksterktes die 150 N/mm² en meer halen. Beton is dus enorm sterk als het aankomt op druk, en voor het opvangen van trekkrachten wordt er wapening gebruikt. Hier gaan we echter niet verder op in deze blog. Om de druksterkte van stortklaar beton te specifiëren wordt er gebruik gemaakt van druksterkteklassen. Het is essentieel dat deze druksterkteklasse wordt vermeld in de eigenschappen van het beton, alsook bij de bestelling. De klassen worden bepaald conform de normen NBN EN 206-1 en NBN B 15-001. Na plaatsing en verharding moet de druksterkte nog steeds voldoende hoog zijn. In principe mag de druksterkte van beton in situ 15% lager zijn dan de grenswaarden van de druksterkteklassen. Om de druksterkte te controleren, kunnen diverse testen of metingen worden toegepast: zowel drukproeven op boorkernen als onrechtstreekse metingen, zoals de snelheid van ultrasone golven of een hardheidsproef met de sclerometer.

Hoe te handelen bij twijfel

Om het juiste tijdstip van ontkisten te bepalen of te weten te komen of de constructie kan worden belast, is het noodzakelijk om te weten hoe sterk het betonwerk is. Maar ook bij twijfels over de kwaliteit van de uitgevoerde werken of de constructie zelf, kan het nodig blijken om de druksterkte te bepalen. Denk maar aan plaatselijke schade door vorst of brand, of vóór verbouwingen of grootschalige herstellingen. Er zijn diverse types metingen mogelijk, zoals hierboven reeds vermeld. We sommen ze hier nog even kort op: - De sterkteontwikkeling van verhardend beton meten door middel van de verhardingsproef, het verbeterd verhardingsonderzoek, de methode van de gewogen rijpheid (meest aangeraden) en de terugslaghamer. - Sterkteonderzoek van verhard beton door middel van geboorde proefstukken (eerder uitzonderlijk), ultrasoononderzoek of uittrektest. Hoewel er veel mogelijkheden zijn, is het niet zo eenvoudig om er de druksterkte uit af te leiden. Zo zal de terugslaghamer bijvoorbeeld vooral de hardheid van het oppervlak meten en wordt er bij de uittrektest een soort treksterkte gemeten. Het is belangrijk dat deze resultaten correct worden geïnterpreteerd en herleid tot de kubusdruksterkte, rekening houdend met alle invloedsfactoren. In geval van twijfel doe je er goed aan om contact op te nemen met de betoncentrale. Zij kunnen een objectieve controlemeting uitvoeren. Desgewenst kan je hiervoor ook terecht bij het WTCB of bij een onafhankelijk expert. Voor vragen hierover kan je bij Fedbeton terecht. Ter info voegen we ook nog de documentatie van het WTCB over dit thema hier toe.