Scheurvorming in beton
16 aug 2021
We onderscheiden minstens drie soorten scheuren in beton: plastische krimpscheuren, thermische krimpscheuren en zettingsscheuren. Wat veroorzaakt deze scheuren en hoe voorkom je ze?
Scheurvorming in beton
Constructies uit beton zijn onderhevig aan grote trek-, druk- en schuifkrachten. Daardoor vervormt het beton en kunnen er uiteindelijk scheuren ontstaan. Scheuren zijn zelden nadelig voor de stabiliteit van een betonconstructie, maar de duurzaamheid van het bouwwerk kan er wel onder lijden. Schadelijke stoffen krijgen dan namelijk de kans om de constructie binnen te dringen en van binnenuit aan te tasten. Ook op esthetisch vlak kunnen scheuren vaak een probleem vormen. We onderscheiden minstens drie soorten scheuren in beton: plastische scheuren, thermische scheuren en zettingsscheuren. Benieuwd naar de oorzaken van dergelijke scheuren? Je leest er alles over in deze blog. We geven ook enkele tips om scheuren in betonconstructies te voorkomen of te beperken.
Plastische scheuren
Wanneer vers gegoten beton nog vervormbaar is en het water aan het oppervlak te snel verdampt, kunnen plastische scheuren ontstaan. Dat is vooral het geval bij hoge temperaturen en veel wind. Je voorkomt dergelijke scheuren door de betonconstructie goed na te behandelen. Dat voorkomt namelijk dat het beton te snel uitdroogt. Het is wel belangrijk om de nabehandeling, met bijvoorbeeld curing compound, zo snel mogelijk aan te brengen. Sommige producten kunnen zelfs al tijdens het storten van de vloer worden aangebracht. Het beton nathouden of het afdekken met folie is ook een mogelijkheid om plastische scheuren geen kans te geven.
Thermische scheuren
Een lage buitentemperatuur in combinatie met een hoge temperatuur van de betonconstructie kan leiden tot thermische scheuren. Door isolatie aan te brengen, blijft het temperatuurverschil echter beperkt. Daarnaast wacht je best zo lang mogelijk met het weghalen van de bekisting. Dat zorgt er namelijk voor dat beton zijn temperatuur langzaam kan afbouwen. Ten slotte is het aangewezen om zo vroeg mogelijk van start te gaan met het zagen van de krimpvoegen. Als het beton scheurt, gebeurt dat via deze voorgemaakte voegen in het beton en niet willekeurig via het oppervlak van de constructie. Bekijk goed op voorhand waar de zaagsneden of voegen moeten komen.
Zettings- of sedimentatiescheuren
Zettingsscheuren ontstaan wanneer betonspecie in hoge wanden en kolommen ingeklonken wordt. In een betonnen vloer kan je zettingsscheuren herkennen aan het patroon van de wapening. Dergelijke scheuren worden voorkomen door hoge constructies in lagen te storten. Daarnaast is een gelijkmatige verdichting van essentieel belang. Hiervoor speelt de nabehandeling opnieuw een belangrijke rol. Zorg verder voor een stabiel betonmengsel en niet te vloeibaar beton. Merk je toch een zetscheur op in een nieuwe constructie? Als de betonspecie nog plastisch is, kan je eventuele scheuren makkelijk dichtschuren en nabehandelen.
Voorbereiding en afwerking
Scheuren in beton vormen uiteindelijk vooral een esthetisch probleem en tasten de stabiliteit van de constructie niet aan. Beton blijft een half natuurlijk product en is dus onderhevig aan externe factoren. Tegenwoordig is zelfhelend beton volop in ontwikkeling. Aan dergelijk beton worden polymeren of bacteriën toegevoegd. Als die in contact komen met water, ontstaat een reactie waardoor scheuren kleiner dan 0.5 mm gedicht kunnen worden.
Momenteel is zelfhelend beton nog niet courant op de markt, dus is het essentieel om blijvend in te zetten op het voorkomen van scheuren. Een degelijke voorbereiding en een nauwgezette afwerking zijn daarbij van groot belang. Controleer de kwaliteit van het beton vooraleer je aan de slag gaat en giet de constructie in de best mogelijke omstandigheden. Een nabehandeling is sterk aan te raden. Voorzie ten slotte de nodige wapening, onderbrekings- en krimpvoegen.
